Alan Hollinghurst - "Obce dziecko"

Nazwisko Hollinghurst było mi nieznane do momentu, gdy w "Polityce" czy "Przekroju" natknęłam się na entuzjastyczną recenzję "Obcego dziecka". Kupiłam książkę, bo jej opisy brzmiały wielce smakowicie - angielskie wyższe sfery, saga rodzinna, przemiany społeczno - obyczajowe, czego chcieć więcej.

Chyba jednak miałam zbyt wielkie oczekiwania, bo po lekturze muszę stwierdzić, że czuję się tymi peanami na cześć powieści trochę oszukana.

Zaczyna się obiecująco. Mamy początek XX wieku, do posiadłości Dwa Akry przyjeżdża młody Cecil Valance - poeta, studencki przyjaciel jednego z członków rodziny Sawle, a tak naprawdę jego sekretny kochanek. Wszyscy są Cecilem zauroczeni do tego stopnia, że choć jego wizyta trwa tylko dwa dni, naznacza losy rodziny na resztę życia. Cecil wyjeżdża pozostawiając po sobie poczucie pustki i tęsknotę oraz  kiepski wiersz z kilkoma dwuznacznymi aluzjami. Wkrótce wybucha wojna, Valance ginie, a na przestrzeni kolejnych lat wiersz ten urasta do rangi sztandarowego dzieła poety. Mijają dekady, w trakcie których kolejni biografowie próbują zbadać przeszłość Cecila, a my śledzimy losy starzejących się członków rodziny Sawle.

Najciekawsza jest pierwsza część książki, opisująca życie wyższych sfer z całym ich zakłamaniem i przywiązaniem do konwenansów, późniejsze rozdziały natomiast raczej mnie nie zachwyciły. Owszem, ciekawie było obserwować jak na przestrzeni lat zmienia się podejście skostniałego społeczeństwa do gejów, interesujące było obserwowanie podupadania arystokratycznych rodów, zabrakło mi natomiast czegoś co pozwoliłoby mi uwierzyć, że sam Cecil Valance mógłby być aż tak frapujący dla jakiegokolwiek biografa. Postać poety, a właściwie jego cień, jest tym co spina całą fabułę, rozwleczoną na przestrzeni praktycznie całego stulecia, jednak żadna z licznych postaci zaludniających karty powieści nie jest tak naprawdę interesująca. Dominujące wrażenie podczas lektury jest takie, że jeśli nie każdy to przynajmniej co drugi mężczyzna jest gejem (co ciekawe, nie ma tego wrażenia w odniesieniu do postaci kobiecych), a to dość szybko stało się dla mnie irytujące. 

Najbardziej podobało mi się ukazanie przemijania na przykładzie nieszczęsnego Cecila, który najpierw jest centralną postacią w życiu wielu ludzi, potem legendą, następnie przedmiotem badań i wielkiego zainteresowania, by w końcu stać się niewyraźnym cieniem, istniejącym w świadomości ludzi jako jakiś tam poeta, który kiedyś żył, podobno był gejem i napisał jakiś wiersz o jakimś domu czy coś w tym rodzaju.

Smutna konstatacja, że wszystko mija i za chwilę nikt nie będzie pamiętał nawet o tych, którzy teraz są w centrum zainteresowania jest jednak zbyt oczywista, by mogła wywołać mój zachwyt powieścią. Przeczytałam bez przykrości, choć spodziewałam się wiele, wiele więcej.