Doris Lessing - "Fala po burzy"

Mało jest w literaturze bohaterek, które by mnie irytowały tak, jak Martha Quest. Trzeci tom cyklu "Dzieci przemocy" nie przynosi nagłego zwrotu akcji, nie przynosi też niestety przemiany głównej bohaterki - jest ona nadal tak samo bezwolna i głupia jak we wcześniejszych częściach.

Po odejściu od męża i dziecka Martha rzuca się w wir politycznego życia. Tyle tylko, że lokalna grupa komunistyczna skupia się głównie na spotkaniach i czczym gadaniu, a sama Martha wciąż powtarza komunały o równości i braterstwie, równocześnie niewiele robiąc, by słowo stało się ciałem.

W porównaniu z poprzednim tomem właściwie nic się nie zmieniło - Martha wprawdzie podjęła świadomą decyzję o porzuceniu rodzinnego życia, ale zaraz wikła się w kolejny bezsensowny romans i jeszcze bardziej bezsensowne małżeństwo.

Centralnym punktem życia Marthy jest partia, to wokół niej toczy się teraz życie bohaterki, poza tym jednak w gruncie rzeczy wszystko pozostaje po staremu.

To rzadki i w literaturze i w życiu portret osoby, która właściwie się nie zmienia. Nie dojrzewa, nie dorasta, nie szuka odpowiedzi. Zamiast tego po prostu bezwładnie unosi się na fali. Wszystko w jej życiu jest powierzchowne, przypadkowe. Za politycznym zaangażowaniem Marthy nie idzie potrzeba zgłębienia tego, w czym uczestniczy. Zresztą cała opisywana grupa komunistów przypomina bardziej dzieci bawiące się w aktywistów niż faktycznie zaangażowane w sprawę osoby. Towarzysze Marthy zgodnie na przykład krytykują trockizm, nie wiedząc nawet co to pojęcie tak naprawdę oznacza.

Tak, Martha Quest to zdecydowanie najbardziej wkurzająca mnie bohaterka literacka.

Czekam na polski przekład kolejnej części cyklu - mój masochizm nie pozwoli mi odpuścić sobie tej lektury.